Anh Trương Văn Hoàng dạy nhạc cho thanh niên
(PLO) - Những ngày đầu tháng 4/2015, nhân kỷ niệm 40 năm Ngày giải phóng Đà Lạt - Lâm Đồng, tôi gặp lại anh Trương Văn Hoàng - cán bộ tư pháp xã Tân Hội, huyện Đức Trọng (Lâm Đồng), người có biệt tài phổ luật thành nhạc lay động lòng người.
Những ca khúc lay động lòng người
Cho đến bây giờ, nhiều anh em trong ngành Tư pháp vẫn chưa quên những bài hát sôi nổi cất lên từ những cuộc thi tuyên truyền pháp luật hay hòa giải viên giỏi do anh Hoàng sáng tác như: “Hòa giải viên đây”, “Tôi là tuyên truyền viên pháp luật”, “Vì những chuyến xe an toàn”, “Cùng chung lo”…
Tôi hỏi anh: “Pháp luật vốn khô khan làm sao anh “thổi hồn” nhạc vào đó được?”. Anh mỉm cười thật hiền lành: “Kể ra cũng khó, nhưng anh thử nghĩ xem, cứng và khô như đá mà nhạc sĩ Trịnh Công Sơn còn viết thành nhạc được, huống chi pháp luật. Chắc anh còn nhớ bài hát “Lệ đá”, “Tuổi đá buồn” chứ? Theo tôi, điều quan trọng là nhạc sĩ có “cảm” được đề tài để “phổ” thành nhạc hay không mà thôi!”.
Rồi anh kể cho tôi nghe về bài hát “Hòa giải viên đây!” được sáng tác trong bối cảnh những ngày đầu tiên anh cùng các cán bộ ngành Tư pháp vất vả ngược xuôi để xây dựng các tổ hòa giải cơ sở, nhằm giúp chính quyền các địa phương giải quyết những mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, giữ gìn tình làng nghĩa xóm.
Thấy anh chị em hòa giải viên “ăn cơm nhà, vác tù và hàng tổng” chẳng ngại vất vả, khó khăn, chỉ mong sao giải quyết được những mối bất hòa trong bà con, nhưng có người dân chưa hiểu, chưa tin, thế là anh Hoàng viết bài hát “Hòa giải viên đây!” với ca từ và giai điệu thật hùng hồn nhằm giải thích với bà con: “Tôi là hòa giải viên đây, những việc trong dân gây nên mâu thuẫn với người xung quanh, hơn thua xô xát có mặt tôi ngay. Gặp nhau trao đổi tỏ bày, lấy tình lấy nghĩa tìm lời giải khuyên. Cùng nhau giải quyết bất bình, khiến việc nhỏ chẳng biến thành việc to”. Không ngờ bài hát ấy lại được nhiều bà con lưu truyền.
Sở Tư pháp Lâm Đồng phát động cuộc thi tuyên truyền viên pháp luật, đồng thời tổ chức hội thi từ huyện đến tỉnh để chọn người giỏi nhất dự thi tuyên truyền viên pháp luật toàn quốc, thế là anh Hoàng cùng với anh chị em ngày đêm ra sức tuyên truyền pháp luật và tập luyện để dự thi.
Từ đó, anh cảm hứng viết nên ca khúc “Tôi là tuyên truyền viên pháp luật” với phần mở đầu: “Màn đêm buông, đêm che kín khắp nơi, nơi là tôi đi đem kiến thức đến buôn xa. Họp dân tôi thông báo những chủ trương. Vì nhân dân tôi gắng sức tuyên truyền. Dù mưa rơi hay bão táp có qua đây...”. Nào ngờ bài hát vang xa, góp phần đưa thí sinh Trần Văn Còn – cán bộ tư pháp xã Ninh Gia đến với giải nhất hội thi tưyên truyền viên pháp luật toàn quốc.
Khi ngành Tư pháp tập trung tuyên truyền và tổ chức hội thi về Luật Giao thông đường bộ nhằm giảm thiểu tai nạn giao thông, tránh xảy ra thảm cảnh cha mất con, vợ mất chồng thương tâm, anh Hoàng liền viết nhạc phẩm “Vì những chuyến xe an toàn”. Nhưng có lẽ với anh Hoàng, ca khúc khó quên nhất vẫn là bài “Cùng chung lo” được sáng tác vào tháng 12/2005 khi ngành Tư pháp tuyên truyền về Luật Bình đẳng giới.
Anh kể: “Ai cũng nghĩ Luật Bình đẳng giới ra đời nhằm bảo vệ người phụ nữ. Nhưng thực tế lắm khi cả nam giới lại cũng bị bạo hành, cũng cần được bảo vệ. Bài hát này mình viết bằng cảm xúc từ một người bạn bị vợ thường xuyên đánh đập và bị vợ… đâm!”. Bài hát có đoạn: “Hãy nắm lấy đôi tay dịu dàng, cùng ngước ánh mắt ta gần với nhau. Cùng chung xây quê hương đẹp giàu, cùng xây nên gia đình ít con. Chị em ơi, bình đẳng nam ta xây một gia đình dấu yêu…”.
Năm 2013, Quốc hội vận động toàn dân đóng góp ý kiến sửa đổi Hiến pháp, anh cảm hứng sáng tác nên ca khúc “Cùng sửa đổi Hiến pháp nào!”. Với những ca từ thật bình dị: “Từ nông thôn ra biển lớn bao ước mơ vun đắp xây ngày mai. Ngàn năm con cháu rồng tiên bao ý hay nay góp xây Hiến pháp này. Hiến pháp hôm nay đổi thay là hợp lòng thi đua ái quốc. Hiến pháp do dân, vì dân mọi người tham gia góp ý…”, không ngờ bài hát ấy lại đi vào lòng người.
Khi Bộ trưởng Bộ Tư pháp ra chỉ thị “Tư pháp hướng về cơ sở”, với vai trò là một cán bộ tư pháp xã, anh Hoàng đã cùng với anh em trong ngành Tư pháp Lâm Đồng bất kể gian khổ, khó khăn lăn xả về các buôn làng xa xôi, hẻo lánh tuyên truyền phổ biến pháp luật.
Trong bối cảnh ấy, anh xúc động quá viết ngay bài hát: “Tư pháp hướng về cơ sở” với lời ca thật hùng tráng, thiết tha: “Ngành Tư pháp hướng về cơ sở, cùng nhân dân chung sức chung lòng. Ngành Tư pháp hướng về cơ sở lắng nghe dân xây đất nước: Nhà nước pháp quyền. Vượt núi ghềnh thác cheo leo đến đảo xa qua buôn vắng, xóm làng gần luật pháp hòa giải, kết hôn, giấy khai sinh, trợ giúp pháp lý có chúng mình…”.
Anh Hoàng vốn thích đọc báo, nhất là Báo Pháp luật Việt Nam. Một buổi sáng cùng tôi trò chuyện trong quán cà phê Thủy Tạ bên hồ Xuân Hương thơ mộng, khi hay tin Báo Pháp luật Việt Nam chuẩn bị kỷ niệm 30 năm thành lập, anh hứng khởi cầm đàn lên và lấy giấy bút ra ký âm viết ngay nhạc phẩm: “Báo Pháp luật Việt Nam – Lòng dân ý Đảng” với những ca từ thật sinh động, thiết tha: “Rộn ràng hừng đông báo mới đến nhân dân. Nhiều người chờ mong tiếng lòng đây công lý. Đứng gánh pháp luật với hai vai mang nặng. Cùng dân lặn tìm bao oan trái. Thông báo vi phạm xảy ra trong cộng đồng cùng dân một lòng chống tội phạm…”.
“Tư pháp và âm nhạc là định mệnh của tôi”
Nhấp một ngụm cà phê bốc khói, anh kể cho tôi nghe về quá trình đến với âm nhạc và ngành Tư pháp như những cung bậc trầm bổng trong từng ca khúc của anh. Năm 1970, anh được thầy Vũ Đức Nghiêm – một nhạc sĩ tài hoa với nhạc phẩm “Gọi người yêu dấu” trực tiếp giảng dạy về phối khí.
Năm 1972, khi mới 12 tuổi, Hoàng đã tự sáng tác nhạc phẩm đầu tay “Ngắm hoa đào rơi”. Năm 1973, tập nhạc đầu tiên của anh với nhan đề “Hồn tôi, buồn tôi” gồm 7 tình khúc được Nhà xuất bản Khai Trí ấn hành. Khi nghe anh trình bày những tình khúc ấy, nhạc sĩ Bửu Ấn thích quá nên đã nhận anh làm “đệ tử” và dạy cho anh kỹ năng sáng tác và chơi piano. Thế là anh đến với âm nhạc như một định mệnh.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, anh quyết định chọn xã Tân Hội, huyện Đức Trọng để lập nghiệp. Năm 1987 anh là Trưởng ban Văn hóa thông tin xã, sau đó là Chánh Văn phòng UBND xã, rồi cán bộ tư pháp xã, và tham gia Ban Chấp hành Hội Luật gia huyện Đức Trọng.
Hơn 20 năm lăn lộn trong ngành Tư pháp, nếm trải bao vất vả, khó khăn, anh không chỉ làm tốt công việc được giao của một cán bộ tư pháp xã mà còn say mê sáng tác nhạc tuyên truyền pháp luật. Ngoài những ca khúc tuyên truyền pháp luật, thời gian qua, anh còn dạy nhạc cho nhiều thanh niên trong xã và sáng tác được gần 100 bản tình ca. Tôi hỏi: “Ước mơ của anh hiện nay là gì?”. Anh mỉm cười trả lời: “Rất đơn giản, nhưng khó thực hiện. Mình chỉ mong sao in và phát hành được một tập nhạc và cho ra đời một đĩa CD thu những bài hát của mình”.
Ngoài kia nắng vàng mênh mông đang phả một màu ngân nhũ trên mặt hồ Xuân Hương xanh biếc, tôi thầm cầu mong ước mơ nhỏ bé của anh Hoàng - một cán bộ tư pháp năng nổ, nhiệt tình, một chàng nhạc sĩ tài hoa phổ luật thành nhạc sẽ sớm trở thành hiện thực.