Mới đây, TAND TP.HCM đã xử phúc thẩm, y án sơ thẩm bảy năm sáu tháng tù đối với Hồ Văn Huy, bảy năm tù đối với Lê Duy Tuấn về tội cướp tài sản.
Trong vụ án, tội cướp tài sản của hai bị cáo đã rõ. Tuy nhiên, điều còn gây nhiều tranh cãi là các bị cáo có phạm tội thuộc trường hợp “sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác” (tình tiết định khung tăng nặng quy định tại điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS) hay không.
Trộn thuốc ngủ vào nước mía để cướp
Theo hồ sơ, Huy, Tuấn và anh Nguyễn Thanh Hùng thuê trọ chung tại khu phố 3 (phường Hiệp Thành, quận 12). Khoảng 9 giờ ngày 29-5-2013, Huy và Tuấn bàn nhau mua thuốc ngủ về cho anh Hùng uống để lấy điện thoại iPhone 4S của anh Hùng bán lấy tiền xài.
Thực hiện kế hoạch, Huy đến tiệm thuốc tây mua ba viên thuốc ngủ hiệu Stilux rồi ghé quán nước mía gần phòng trọ mua nước. Tuấn dùng chày đâm nhuyễn hai viên thuốc ngủ bỏ vào ly nước mía rồi đưa cho Huy mang vào phòng trọ cho anh Hùng uống. Viên thuốc ngủ còn lại thì Tuấn ném bỏ.
Hơn 12 giờ cùng này, anh Hùng ngấm thuốc ngủ say. Huy bèn lục lấy của anh một ĐTDĐ iPhone 4S, một đôi dép hiệu Doctor và một cái ví da. Sau đó Tuấn lấy xe máy chở Huy đến một tiệm cầm đồ trên đường Phan Huy Ích (phường 14, quận Gò Vấp) bán đôi dép Doctor được 1,1 triệu đồng; đến cửa hàng ĐTDĐ trên đường Trường Chinh (phường Tây Thạnh, quận Tân Phú) bán iPhone 4S được 4,9 triệu đồng. Sau đó Huy giữ 5 triệu đồng, chia cho Tuấn 1 triệu đồng. Riêng cái ví da của anh Hùng thì Tuấn ném bỏ, cơ quan điều tra (CQĐT) không thu giữ được.
Tranh cãi về tình tiết tăng nặng định khung
Sau đó Huy và Tuấn bị các cơ quan tố tụng quận 12 khởi tố, truy tố về tội cướp tài sản. Tại phiên xử sơ thẩm hồi tháng 11-2014 của TAND quận 12, đại diện VKS quận này đã đề nghị HĐXX phạt Huy và Tuấn từ bảy năm tù đến tám năm tù về tội cướp tài sản với tình tiết tăng nặng định khung là “sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác” theo điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS. Đồng tình, HĐXX đã phạt hai bị cáo mức án như đã nói. Sau đó Huy và Tuấn kháng cáo.
Tại phiên phúc thẩm mới đây của TAND TP.HCM, luật sư bào chữa cho Tuấn lập luận: Nạn nhân trong vụ án là người trưởng thành. Cạnh đó, thuốc Stilux là thuốc an thần, hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất ghi rõ“người lớn: Các trường hợp lo âu, căng thẳng, mất ngủ: Uống 1-2 viên trước khi đi ngủ. Đau trong các bệnh đường tiêu hóa, đau khi có kinh, đau vùng kín sau khi sinh, đau đầu, sốt: Uống 2-4 viên chia 2 lần mỗi ngày, có thể dùng tới 8 viên mỗi ngày”. Như vậy, việc các bị cáo chỉ sử dụng hai viên Stilux để cho nạn nhân uống là nằm trong giới hạn bình thường, không nguy hại đến sức khỏe của nạn nhân. Điều này đồng nghĩa với việc cấp sơ thẩm áp dụng điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS là không chính xác.
Ngược lại, đại diện VKS và HĐXX đều kết luận việc người bị hại không bị ảnh hưởng gì đến sức khỏe nằm ngoài ý chí chủ quan của bị cáo. Cấp sơ thẩm áp dụng tình tiết định khung tăng nặng “sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác” đối với Huy và Tuấn là có căn cứ...
Trong giới hạn an toàn
Về mặt pháp lý, luật sư Châu Quý Quốc (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết theo Thông tư liên tịch 02/2001 của TAND Tối cao - VKSND Tối cao - Bộ Công an - Bộ Tư pháp thì “thủ đoạn nguy hiểm khác” quy định tại điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS được hiểu là ngoài các trường hợp sử dụng vũ khí, phương tiện nguy hiểm để thực hiện việc cướp tài sản, người phạm tội có thể dùng thủ đoạn khác nguy hiểm đối với người bị hại như sử dụng thuốc ngủ, thuốc mê với liều lượng có thể nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của nạn nhân…
Như vậy, theo Thông tư 02/2001, nếu người phạm tội sử dụng thuốc ngủ đối với người bị hại để cướp tài sản thì chỉ trong trường hợp dùng liều lượng có thể nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe của nạn nhân mới xem là “sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác”. Để áp dụng tình tiết định khung tăng nặng này, cơ quan tố tụng phải chứng minh rằng loại thuốc, hàm lượng thuốc, liều dùng mà người phạm tội sử dụng có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của nạn nhân. Nếu không chứng minh được, cơ quan tố tụng áp dụng tình tiết “sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác” là không có căn cứ.
Một thẩm phán TAND quận Gò Vấp (TP.HCM) nhận xét: Ở vụ án này, theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất, trong một ngày một người lớn có thể sử dụng đến tám viên thuốc Stilux, một lần uống 1-2 viên hoặc 2-4 viên thì có thể hiểu trong giới hạn đó, người sử dụng thuốc sẽ không gặp nguy hiểm về sức khỏe hay tính mạng. Hai bị cáo chỉ sử dụng hai viên, nằm trong giới hạn an toàn thì việc các cơ quan tố tụng áp dụng tình tiết “sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác” là sai Thông tư 02/2001.
|
Cần giám đốc thẩm Hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất ghi rõ người lớn có thể dùng tám viên/ngày và tối đa bốn viên/lần nên các cơ quan tố tụng áp dụng điểm d khoản 2 Điều 133 BLHS là không chính xác. Nếu vận dụng đúng, các bị cáo chỉ bị truy cứu trách nhiệm theo khoản 1 (khung hình phạt từ ba năm tù đến 10 năm tù). Trong khi đó, quy định tại khoản 2 có khung hình phạt từ bảy năm tù đến 15 năm tù. Việc vận dụng không đúng tình tiết định khung tăng nặng đã khiến các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự không tương xứng với hành vi của họ gây ra. Do vậy rất cần người có thẩm quyền (viện trưởng VKSND Tối cao hoặc chánh án TAND Tối cao) kháng nghị giám đốc thẩm để xét xử lại nhằm khắc phục sai sót. ThS MAI KHẮC PHÚC, giảng viên Luật hình sự Trường ĐH Luật TP.HCM |
